Bộ não là trung tâm của tư duy, học tập và quyết định. Tuy uy quyền là thế, não bộ cũng chịu ảnh hưởng bởi kha khá yếu tố từ nội tại cho đến ngoại cảnh như sức khỏe, tuổi tác, nội tiết tố, chế độ ăn uống, sự căng thẳng… Những điều này đều có thể dẫn đến sự thay đổi và xuống cấp trong sức khỏe não bộ của chúng ta. Để duy trì một bộ não khỏe mạnh và sắc bén, cần có những thay đổi và thói quen tích cực trong cuộc sống hàng ngày. Bài viết tổng hợp dưới đây sẽ là các mẹo để bạn có một bộ não khỏe mạnh.
Ngủ đủ
Luôn thực hiện vệ sinh thần kinh, ngủ từ 6 đến 8 giờ mỗi đêm là một trong những việc tốt nhất bạn có thể làm cho bộ não của mình – Giáo sư Jason Shepherd ở Trường đại học Utah cho biết.
Giấc ngủ giúp cho não xử lý thông tin, hình thành trí nhớ, củng cố các khái niệm và ý tưởng mới, và loại bỏ sự tích tụ độc hại của các protein amyloid, là những protein thường tích tụ trong não của người mắc bệnh Alzheimer.
Giấc ngủ cũng giúp tăng cường tính linh hoạt của não, khả năng thích ứng với các tình huống và trải nghiệm mới. Bộ não càng có khả năng thích ứng với những thử thách mới thì bạn càng có thể cải thiện và duy trì chức năng nhận thức khi già đi.
Đi ăn trưa với bạn bè
Sự cô đơn có thể làm hại sức khỏe tâm thần, sức khỏe cảm xúc và cả bộ não. Vì thế việc kết nối với mọi người là vô cùng quan trọng – Giáo sư Talia Lerner ở Trường đại học Northwestern cho biết.
Nhìn chung, những người có mối quan hệ xã hội đa dạng và lành mạnh có xu hướng sống lâu hơn. Dành thời gian bên những người khác rất tốt cho đời sống cảm xúc, điều này rất có lợi cho bộ não.
Nghiên cứu cho thấy những mối kết giao xã hội bền vững còn có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm và giúp mọi người xử lý tốt hơn khi gặp khó khăn.
Nhưng giữ kết nối với người khác cũng có thể là một thử thách, nhất là khi bạn nhiều tuổi. Với nhiều người bạn ở khắp nơi trên nước Mỹ, giáo sư Lerner sử dụng mạng xã hội và ứng dụng tin nhắn để giúp bà luôn giữ liên lạc với họ.
Bà cũng thường xuyên tình nguyện tham gia các hoạt động ở trường của các con như một cách gặp gỡ các phụ huynh khác trong cộng đồng. Bà nói rằng “thậm chí nếu bạn không có con, các hoạt động tình nguyện cũng rất có ích và tốt cho bạn”.
Tập thể dục cho tim
Giáo sư Shepherd cho biết ông cũng tập thể dục đều đặn hàng ngày, bởi vì các bài tập thường xuyên giúp tăng lưu lượng máu lên não và một trái tim khỏe mạnh mới có thể bơm đủ máu cho não để não hoạt động được tối ưu.
Nghiên cứu cho thấy những người tập thể dục thường xuyên thì ít khả năng mắc bệnh Alzheimer hơn, đồng thời tập thể dục cũng làm chậm quá trình suy giảm nhận thức ở người già.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh của Mỹ chính thức khuyến nghị mọi người nên dành 150 phút mỗi tuần để tập các bài thể dục mức độ trung bình, nhưng giáo sư Shepherd khuyên rằng bất cứ lúc nào bạn có thể vận động cơ thể thì đều tốt hơn là không làm gì.
Đối với ông, việc đó có thể là dắt chó đi dạo vài km một hoặc hai lần mỗi ngày và chơi bóng ném vào các cuối tuần.
Đừng quên giữ kết nối xã hội
Thay vì dán chặt mình trên ghế sofa xem phim hay lướt mạng xã hội mỗi ngày, việc dành thời gian trò chuyện cùng mọi người đem đến những chuyển biến tích cực cho sức khỏe não bộ của chúng ta. Khi ta đang kết nối với mọi người, ta sẽ ít có khả năng bị trầm cảm hơn. Trầm cảm sẽ cản trở hiệu suất hoạt động của não bộ rất nhiều.
Ăn uống điều độ
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng thực phẩm qua nhiều khâu chế biến, ví dụ như khoai tây chiên hoặc đồ ăn đóng gói sẵn, có thể tác động xấu đến sức khỏe nói chung và tăng nguy cơ mắc bệnh, ví dụ như bệnh tiểu đường, cholesterol cao hoặc huyết áp cao. Những căn bệnh này ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng, cũng như tác động xấu đến toàn bộ cơ thể, trong đó có cả não.
Giáo sư Lerner lấy ví dụ nếu bạn bị cao huyết áp, bạn có thể gặp nguy cơ về các vấn đề với não như đột quỵ hoặc sa sút trí tuệ não mạch. Vì thế, có rất nhiều lý do vì sao thực phẩm qua chế biến lại có hại cho sức khỏe.
Để có một bộ não và cơ thể khỏe mạnh, bạn nên giới hạn ăn thức ăn chế biến sẵn và cố gắng theo đuổi chế độ ăn giàu hoa quả, rau, thịt nạc và hạt nguyên cám. “Bộ não của bạn không hề tách rời khỏi phần thân của bạn, vì thế những gì tốt cho thân thể thì cũng tốt cho bộ não.” – giáo sư Lerner nói.